Alexander de Walther. De Mechanismo Implicationis Pilorum in Plica Polonica. P. 3

Написана 1845 р. праця є представником останнього етапу користування латинською мовою, як комунікативною. Дисертація професора кафедри фізіологічної анатомії та мікроскопії Київського Університету Олександра Вальтера була присвячена ковтуну - хворобі, яка стала предметом зацікавлення десятків європейських учених XVI-XIX ст. Водночас сам автор доклав всіх зусиль, щоб поставити крапку у дослідженнях. На відміну від своїх попередників, О. Вальтер дуже близько підійшов до розв’язання цієї медичної проблеми. На завершення роботи професор зазначив, що бажає, аби його наступники, живучи і працюючи в місцевості, де поширений ковтун, змогли довести або спростувати його теорію

Попередню частину читайте за посиланням

Tertia theoria est eorum, quo omnino negant, esse morbum talem, qualis plica vulgo describitur, sed cum multi, illam non modo finem praesentium, sed etiam remedium praeservativum futurorum morborum esse credentes, quoqunque modo crines implicare studeant, implicationem illam arte et consulto fieri per immunditiam et negligentiam circa caesariem.

Читайте також: Латинська мова у засвоєнні європейських освітніх традицій вищою медичною школою України (частина ІІ)

Quum mihi propositum sit, in hac commentatione potissimum de mechanismo formationis plicae agere simul explonere quid ex meis praeparatis et observationibus saepe repetitis cognoverim, iterum atque iterum monendum videtur, res ipsas cognitas in hac quaestione diligenter separandas esse a conclusionibus; dein vero, quum hic de applicatione legum physiologicarum agatur, prosperum exentum hujus modi omnis disquisitionis pendere solum modo a quaestionibus physiologicis plus minusve bene persolutis, quibus sequentia superstrui possint. Ad anatomiam microscopicam plicae polonicae perpauci hucusque contulerunt, fortasse quia excepto lemberg in terris ubi plica regnat, nullae dum sunt universitates litterarum, microscopium autem in manibus medicorum hujus quidem regionis rarissime invenitur. Quare factum est, ut omnes hujus morbi observatores microscopio usi, inter medicos terrarum confinium exstiterint, uti Remak Berolini ) Schmidts Iahrbuecher 1845. Heft II) Baum Gedani (Rusts Magazin, - Munter Mullers Archiv 1845 Heft I. in adnotatione ad Guensburgii comentationem) Guensburg Wratislawiae, Bidder Dorpati (Muller Archiv 1840 Heft V) ego Kiovae. Omnes excepto Baumio consentiunt, capillos plicae plerumque a sanis capillis non differre, tamen observari in illis solito majorem differentiam diametri, aliquando solutionem erinium in fibrillas primitivas, ita ut penicilli speciem prae se ferant. Ipse ejusmodi observationibus ineumbere coepi inde a mense Julio anni 1845 cum urihi copia facta esset et praeparata Musei nostri, et nonnulla recentia examinandi. Quibus quidem ex observationibus plicae polonicae hoc modo dividendae mihi videntur.

Primus ordo. Plicae sine vegetabilibus, quae aut magna copia partium pingivum notabiles sunt, aut iis fere carere videntur. In his praeparatis apparebant sub microscopio a) magna copia cellularum epidermidis, in quibus tamen granula molecularia et nuclei a Guensburgio descripti (Comptes rendus 1843) minime semper animadvertebantur. Cellulae illae crinibus adhaerebant sed facile a crinibus vel in aqua maceratis removeri poterant. b) Crystalli qui quidem raro tam bene conservati erant ut forma eorum crystallographica agnosci possit. Saepius vidi inter eos tabulas rhombicas, nunquam vero observare contigit crystallos cubicos vel octaedricos salis culinaris, neque arborisationes quales ammonium muriaticum formare salet. c) Materia fusco-flava amprphum granulorum sub forma (sc. materiae extractivae). d) Cellulae amylaceae quarum in nunnullis praeparatis tanta erat copia, ut solis ab iis conglutinatio orta esse videretur. e) Fila plurima, variarum telarum. f) Plumulae. De diametro crinium postea uberius agam. Hujus generis plicae ope aquae fere plane explicabantur, et formam habebant modo placentae modo funiculis similem, sed nunquam in iis tantam massae interpositae copiam animadverti, quantam in plicis sequentis generis.

Plicae materia pingui notabiles. Earum formae maxime voluminosae, ipsaeque fere omnes placentae instar conglutinatae erant. Hujusmodi plicae, licet per plures hebdomades in aqua macerarentur, ipsa tamen aqua sub finem macerationis filtrata fere pura manebat: sub microscopio autem apparebant per multae cellulae epidermidis crinibus agglutinatae. In iisdem plicis aetheris vel alcoholis absoluti ope facile pili explicabantur, quo facto vel accuratissima investigatio nullam in crinibus formae mutationem monstrabat. Idem apparebat si pili digitibus terebantur, quo tamen stratum pilorum squamosum aliquando violabatur. Hoc loco statim monendum est magnam istam pinguedinis copiam minime semper, arte crinibus illitum esse. nam contigit mihi duarum nobilioris conditionis feminarum plicas examinare; et illae quidem nunquam se hoc remedio cosmetico usas esse affirmaverunt, qui caesaries jam per se satis pinguem adspectum praebuerit. Vix notandum esse videtur, haec duo genera non certis finibus inter se separari, quia ex observationibus Krausii in secreto glandularum spiralium, certissime vero in glandulis sebaceis cutis adipem inesse patet, itaque semper in crinibus etiam reperiri debet.

Дивіться також повну фотокопію праці.