Zimorowicz Bartholomaeus. Leopolis triplex

Iniuriam gravem praeclaro nomini vestro infligeret quicunque Leopolim, cuius potior pars estis, amplioribus laudibus cumulandam censeret. supra quam ab universa Polonia laudes accepit, postquam ornamentum tutamentumque terrarum Russiae ore totius regni pronuntiata est. Quo uno acroamate quid amplius ad famam eius fingi aut illustrius ad gloriam dici a quopiam poterit, cum omnes omnium panegyres in se complectatur? Non negaverim plerasque externarum urbium lata admodum agnomina indita habere, in iisque sibi applaudere. Etiamnum Romam caput mundi, orbis magistram


PERINCLITI
Senatus Leopoliensis nobilissimis viris dominis consulibus.

Iniuriam gravem praeclaro nomini vestro infligeret quicunque Leopolim, cuius potior pars estis, amplioribus laudibus cumulandam censeret. supra quam ab universa Polonia laudes accepit, postquam ornamentum tutamentumque terrarum Russiae ore totius regni pronuntiata est. Quo uno acroamate quid amplius ad famam eius fingi aut illustrius ad gloriam dici a quopiam poterit, cum omnes omnium panegyres in se complectatur? Non negaverim plerasque externarum urbium lata admodum agnomina indita habere, in iisque sibi applaudere. Etiamnum Romam caput mundi, orbis magistram. Antiochiam theopolim. Damascum oculum orientis. Panormum hortum Siciliae, Turingiam lumen Germaniae. Hiberniam patriam sanctorum. Antverpiam ocellum urbium. Latii lumen Florentiam, maris regiginam Venetiam nominari audimus. Verum huiusmodi adulteria vocamina e cerebro fabulosi poetae aut logodaedali rhetoris promanasse nemo infitiari potest, quorum vernantia ingenia elegantiis factitiorum verborum potissimum solent scatere. At Leopolim, non domestici praeconis elogio aut professoria scriptoris umbratici lingua, sed publico amplissimorum ordinum regni oraculo decus et munimen Russiae appellatam, maiore testimonio et praeconio non indigere vel ipsa invidia fatebitur. Palmarium siquidem est virum magni nominis encomiasten habere, quid totam illamque liberam rempublicam, cuius gloria caelos ascendit? Proinde neque ego tantae dignationi de meo quidquam affingere praesumpsi; comitiis tantummodo centuriatis plausum, leoni autem vestro, in sole Sarmatico hospitanti, pompam face historiali addere statui, quamvis hanc quoque facem

solus amor patriae ratione valentior omni

subdiderit mihi, ut in recensendis rebus dnmesticis facundia cuivis, in pervestigandis autem diligentia nemini cederem. hocque tenue vectigal, natali meo debitum, ad sanctius aerarium vestrum deferrem. Ut enim, quae res est, eloquar, magnam partem mei, maiorem litteraturae, si quae mihi inest. Leopolis sibi vindicat, cuius appelentiam adhuc in schola uteri malerni infanti insevit, cum primo lacte sub magisterio patris puero instillavit, tota denique vita ipsa cariorem reddidit.

Читайте також: Зиморович Бартоломей. Львів, столиця Русі, турками, татарами, козаками, молдаванами обложений

Nec dubium senatus vester regnum supra Minervam meam adiit, ex quo multiplex ingenium eius iniecta, ut verbis Senecae utar manu e caeno plebeio extraxit, neve amplius intra vulgus pateret, calamo patricio per septem viros suos, excelsos meos, quorum nominibus gratus assurgo, supra nidum gentilem evexit, eodemque calamo, fortuna priore proscripta, fascibus consularibus Musas meas suburbanas adscripsit. Tot igitur nominibus nomen meum censui vestro obnoxuun. Cum alia ratio expungendi haud suppeteret, illum ipsum calamum a partibus vestris acceptum in patrios annales strinxi, hos fasces orbanos fastis popularibus submisi, ut scilicet patriam, quam mihi sors nascendi dedit, neque per Livios Roxanos aeternam, neque per augustos vestrates marmoream hucusque factam, saltem e latericia litterariam, e Russica Romanam pro virili mea facerem. Quia vero nemo spernit artificem, nisi qui artem eius ignorat, vos autem et litteras probe nostis et digna illis agentes odisse non potestis. Leopolim quoque ineam litterariam una cum archilecto cius fraterna manu excipite, in latericia longum, in litteraria aeternum vivite.

IN STEMMA CIVITATIS LEOPOLIENSIS,
LEONEM ANTERIORIBUS PEDIBUS TRES COLLES
STELLA INSIGNITOS TENENTEM:

I.
In caelo stellis, in terra montibus atlis
Pulchrius atque nihil grandius orbis habet.
Haec leo Roxanus quoniam gerit ambo trophaea,
Plus illi caelum nec dare terra potest.

Читайте також: Зиморович Бартоломей. Дім шляхетності і честі...

II.
Vitiferos montes inter monumenta triumphi
Pompeium loquitur fama tulisse ducem.
Sidera qui raperet caelo, vel rapta trophaeis
Adderet astra suis, nemo vel unus erat.
Soli Roxano montes stellamque leoni
Roma triumphatrix deditione dedit.

Iosephus Bartholomaeus Zimorowicz.

PROPHASIS.

Caput Russiae australis, Leopolim, oscitanter nimium a scriptoribus rerum Polonicarum memoratum, antequam curatius dicere aggrediar, carptim quaedam de ipso corpore Russiae, qua maxime in meridiem proiectum iacet, praelibanda duxi.

Nomen Russiae. Russia ut originis, sic nominis sui ore gentico nempe Slavonico a Rossia, quo disseminationem valet, primum Rossiam, postea ad normam aliarum regionum Latialiter torto vocabulo Russiam se dixit, idque non perperam usurpato, sed ex libris divinis petito cognomine. Lauto funditus orbe terrarum, cum agmina aquarum in stativa vetera concessissent. spes postuma generis humani, nuper fluctibus sepulti, mox ex sese reseminaturi, intra tres filios Noemi ad usum planlationis humanae relictos stetit. de quibus scriptum legimus: «Tres isti filii Noe et ab his disseminatum est omne genus humanum super universam terram». Verum a sacrisne litteris, quarum primi Russorum incuriosi, an sponte animi hanc denominationem sumpserint, in medio relinquo. Mihi sufficit cum testimonio augustae historiae bene convenire, cui veteres Graecorum, fingendis nominibus laeti, necdum hospitiis, commerciis aut connubiis Russorum infecti adstipulantur, gentes hasce Rossos, Rossianos, Roxanos, Roxolanos, quidam Sporos id est dispersos nuncupando.

Читайте також: Розмаїття етнонімів як відображення політичного світогляду освіченого львів’янина XVII ст.

Quod perinde, uti prius, e sacra pagina promanasse videtur, Terrestre illud eaque propter protetarium vulgus, citis puerperiis in sobolem promiscuam auctum, cladis nihilominus in maioribus communi naufragio acceptae oblivisci nescium, contra montes aquarum ultricium, quaram Fontes ex inquinamentis viliorum scaturientes exscindere noluerat, enormem molem, ad miraculum usque in sublime provectum, sibi scilicet suisque postgenitis tutissimum asylum dum molitur, in ipso meridie operis confusionem linguarum passum, inconsulti impetus coeptum reliquit; ipsum, iuxta discrimina idiomatum inter se congruentium in tribus distributum, per omnem terrae ambitum sparsum est. Et idcirco vocatum nomen turris illius Babel, quia ibi confusum est labium universae terrae, et inde dispersit eos Dominus super faciem cunctarum regionum. Sive igitur Russos, Slavonice Rossianos, id est disseminatos, sive Graece Sporos nimirum dispersos appellaveris, utrumque vocamen e contextu divini codicis derivalum comperies.

Origo Russiae. Iam vero postea quam dialectus linguae truncum illud opus mutilavit, germanos autem unius sanguinis, studii, oris contribules et caementariorum principales magistros, in partes voce dissonas nec moribus sibi competentes diduxit, turmatim illi, ut quem coetum colloquio sociatum sors tetigit, aut casus impulit, pars mollioris mentis torridum solem, paludes alicubi emulgentem, seculi. in aestiva concessere, pars, hominum durum genus, hiherna trucis Boreae et plagam mundi inamoenam, terris informem, caelo asperam, aspectu tristem insedere. Ubi, quamdiu in colluvio vernaculae multiludinis delituerant, exteris per contemptum ignorati, barbari inter barbaros censebantur. Priscum quoque slerile litterarum saeculum, cum domesticos suos miratur exoticorum incurios, ne nomen quidem Russorum orbi evulgavit; surdum el velut nocte sepultum diu reticuit, donec ipsi vastum mundi silentium strepitu armorum rupissent et formidine nominis sui, longe lateque sparsa, Graecis pariter atque Latinis scriptoribus, non nisi metu plagarum elementa verborum imbibentibus, notitiam sui incussissent.