Еразм Сикст
Зміст
Сторінки 1-10Сторінки 10-19
Сторінки 20-29
Сторінки 30-39
lllustrissimo Domino, Domino
ALEXANDRO DUCI
DE OSTROG ZASLAVIENSI,
Palatino Braclavien. Domino mihi
observandissimo.
D. ERASMUS SIXTUS Physicus Medicus, S. D.
CUM duobus abhinc annis, caeperat lues feralis Leopoli sensim serpere, iamq; cives in diversa loca dispergerentur, subiit mihi in mentem, ut idem facerem non solum imitatus alios, & vulgi sententiam, sed secutus praeceptum Maximi Medicorum, {Lib: de Na.Hum.} qui in contagio omni nullum remedium praesentius dicit, quam sese subtrahere, a consortio hominum. Atq; cum iam destinatum haberem locum ubi semotus viverem, venit mihi in mentem illud dictum sapientis Stoici, ne illud tempus totum elaberetur mihi aut male agenti, aut nihil agenti, aut aliud agenti. Itaq; exemplo magnorum virorum qui in otio minime otiosi erant, artem meam, in quam ab annis plusquam viginti quatuor adscriptus sum nocturna diurnaq; manu versare caepi, recordatus illius dicti divini senis: vitam esse brevem, artem vero longam: atq; propterea bene dictum censebam. Tamdiu esse discendum, {1.Aph. 1. Sen. epist. 76.} quamdiu nescias, & si proverbio credimus, quamdiu vivas. Cumq; iam accinctus operi sedulo id agerem, vereri coepi ne ut sit in laboribus & exercitationibus vehementibus, & ultra modum[стор. 2]
provectis, quod corpora usu assiduo non solum fatigantur & atteruntur, sed victa atq; lassa in morbos incidunt, & vita de funguntur. {Sen. de Tran: cap. 15.} Ne igitur animi impetum assiduus labor frangeret, dandam esse remissionem duxi animo meo: ut melior acriorq; requietus surgeret. Atq; cum honestum laxamen menti meae quaererem, occurrit mihi rigidae disciplinae sapiens Seneca, quem cum fatigatus medica lectione, evolueba ad relaxandu animum {Sen. epist. 84.} meum. (Alit enim ipsius lectio ingeniu & studio fatigatum, non sine studio tamen reficit) ecce invenio quamplurimos locos ex abditiori Medicinae sacrario non delibatos, sed uti in ipsis autoribus scilicet Hippocrate & Celso reperiuntur depromptos, quos ille frequentissime ad animi seu vitia, seu virtutes, mirum dictu, sic concinne apposuit, ut non ovum ovo simile videatur. Summopere delectatus sum, quod e nostris viridariis Medicinae tam multa apud eum invenerim, atque cum huc atque illuc circumspicio, an quippiam tale interpretes eius viri undiquaq; doctissimi, scilicet Muretus, Lipsius, Gruterus, atq; Andreas Schotus ad illustrandum eum contulerint, video ab illis, totum id neglectum esse, aut potius Medicis ad explanandum reliquisse: sciebant enim viri litteratissimi illud: Quod Medicorum est promittere medicos, ita quod Philologorum tractare Philologos. Veni itaq; in hanc sententiam, ut hos tantum {Sen. epist. 33.} locos Medicos, qui ab ipsis intacti remanserant, excuterem, & unde aut desumpti sunt, aut quomodo declarari debeant, demonstrem: siquidem patet veritas, nondum est occupata: multum ex illa etiam futuris relictum est. Et certo hoc affirmare possum, quia in hoc sapiente legendo, omnem aetatem, & omnem hominem invenire quod agat polle. Scripsi itaq; commentarium horis subcisivis & a Medicina vacantibus, inquo quid prestiterim docti viri iudicent: utrumlibet calculum mihi dederint volens & libens recipiam, a vitiligatoribus ne laudari quidem volo. Tibi autem ILLVSTRISSIME PRINCEPS tribus de causis hunc commentariolum nuncupo, tum quod {стор. 3} me etiam unum ex medicis in Russia degentibus amare non definis, atq; si quando accidit, me scribere quippiam tibi meas aliquid puras esse nugas. Alterum est, quod & praesens praesentem me & per literas invitabas, ut ad latus tuum sub hoc tempus pestilentiae commorarer: neq; vero ILLVSTRISSIME PRINCEPS velim existimes me dedignatum fuisse tuae conversationis splendorem & suavitatem, sed quia Musae secessum amant, Philosophiaq; atq; eius soror Medicina, non est populare artificium, ideo haec cogitans, semotus ab agendo, in hunc locum secesseram, qui mihi Tusculani Ciceronis Speciem referet. Neq; tamen ILLVSTRISSIME PRINCEPS censeas, quod absq; tui beneficii munere commoratus sum hoc in loco, tibi enim, & filio tuo carissimo, qui in spem perennandae domus Ducum Ostrogiae alitur & instituitur debetur arx haec, in qua hic commentariolum consarcinavi, licet nunc alius usucapione teneat. Iure igitur hic libellus tibi ILLVSTRISSIME PRINCEPS addicitur, ut qui in arce tua natus est, etiam tui nominis patrocinio Securior & splendidior inter homines versetur. Accipe igitur eo animo quo semper mea placidissime excipere consuevisti. Datum Leopoli ex Musae meo. Anno salutiferi partus, 1627. Kalend. Maii.