Іларіон Ярошевицький. Arbor Tulliana Iasinsciano
{stor. 159a}
mentem aureum dimanabit iubar. Ipsa Divi circumflucta vota novo fidei fulgore intactum vitioso fato indubitanter conservabunt vita[e] vigorem. Et bene est. Nam peregrini Solis quia Indiani tot9 actut9 huc defluxit splendor. Non iam ampli9 sollicitis rimandum collib9 aut arenis aurum, Illustriores enim in Te dum gemmearum virtutum continuo tractu optanda[e] cernuntur vena[e]. Unicum compendium fere maturo quisq; mentis obtulu, dum amandam inter rectefactorum contem pletur varietatem. Pra[e]cipuam te vere a[e]ternitatis imaginem perenni virtutum distinctam successu Div9 Iosaph9 [pro]posuit Deo. Evare æterno etiam rubicundi animi sui colore vestrum in consignando votum primo motori Deo per memorata diu tempora consecrabit et conservabit.
Читайте також: Рідкісні українські книги в бібліотечних фондах: пам'яткознавчий аспект
Praxis 15. In eadem ma[teri]â
Dam9 animum invenerationem quem natalis dedit in summam a[e]terna[e] a[e]stimationem gemma NN. committim9 interno illi9 pectori vota qui in reddendo Liberum Deo votum contrari9 nunquam habebaris. Affectus ipsos ducim9 in applausus, quia affectuosum in te dum a Tutelari [prae]ciose acceptatum veneramur Unionem. Atraxisti unione amoris ex mari gratiarum Maria Diviniſsimam Concham dum in Nomine Tutelarem in quo abyssino Regi Bellugia, Tibi simul et semel omnia collata dum gemma Deus. Ipse Neptun9 fractis Oceani claustris nunquam tantam suo in elemento fovebat gemmam ut una, omnium tamen superaret pretiura. At tu ut Antoni9 sed a Sanctione Cleopatra nuper [per] Borysthenem in Imagine sua adventante Regnum
{stor. 160}
duntaxat, cum primum Regimen illi9 sub auspicijs recipisti. Nec mirum, quia sub beneordinata castrorum acie. Etiam gentilitio Tentorio tanquam aureo Neronis rete a[e]terni capiuntur Uniones. Supra spem, quia supra naturam fere, tantus capiendi ad invent9 modus. Arbitrabas certo Unionis s hui9 pretium, divino non nisi captui quia ab æterno Patris conceptui subesse. Sed erravi. Nam ad invenissem hac in gemma par pretium virtuti tua[e] ni Pretiosiſsima infinite omnium e[ss]et. Attamen ita etia[m] complectitur etsi immensa suo inpretio, tuo pectore quia Natalis animo ac anima. Nam conceptâ hac Divis concepit ac incepit ipsam Æternitatis coronam, quam intima veni animi mei submissio vovet. Gemmeo [prae]sidi nostro gemmea semper immigret a[e]tas. Et cuius Tutelaris infinitam [prae]tio obtinuit gemmam, non poteris aliter ei9dem haberi ha[e]res nisi ut Philosophia[m] annorum adimplex infinitum.
Praxis 16. In eadem ma[teri]â
Dum torridam revincti in glaciem cernun[tur] latices nos solutos animorum plausus hodie Tibi porrigim9 NN. Non adeo Castallios furibunda hyemis natura compeſsit fontes, ut marmoreis votorum excitatis [prae]cellis in totum plenumq; Te Eruditionis fontem non possint redundare. Imo horrenda bruma abominando solatia nobis non confundendo frigore, vernantia in manib9 representare lilia audet. Ergo hinc obluctata aquarum Nubila longo diſsiluisse hodie sulco omnino debetis. Nam ipse October Licet innocenti Comarum Nive conspers9, in Orbem [prae]dierit floridum tamen in te Divi quia liliatum non audet obruere nomen. Nondum perfregit robusy9 annis October,
{stor. 160a}
Hiperionis radios dum ab Indigete tuo cum gemitu symbolisantes Lilia illæ[!] voces non [pro]ferun[tur] sine Sole latem9 tenet enim retardatum solis cursus Sanctior Iosuetu9, dum non nudis verborum phaleris, sed supplicib9 manibus Ecclypsatum paſsione Æternu[m] solem quia crucifixum comprehendit; Quo semper intercisa annorum infortuniorumq; momenta in refugos a[e]ternosq; arridentis æstatis convertes ortus.
Praxis 17. Grat. nominis Parthenij
Ignorans inculpabiliter solitariam Indigetis vitam ad eruditiſsimum Te ſcholarum olim Profeſsorem, nunc Collegij Superiorem gratulabund9 venio NN.: attonitis hodie primum metimur palpebris, quantum [pro]fueris, ac quantam Collegij servaveris partem veneramur. Servasti [prae]cipuo scientia[e] ausu ac lactasti tenerrimum Iuventutis florem; dum cauta ac casta Iuventa[e] Conferendo frena, iugum [Chris]ti sed leve, quui[!] parthenij virib9 Tolerandum ferre eam instruebas. Pubescentes in maturis Parthenij morib9 plantabas annorum palmites, ut robustiores infulcrum Ecclesia[e] excrescerent Scipiones. Non pridem certo per Te Eruditiſsimum Kiiovomohyleanis infloruerat artib9 ætas, per quam infracta diu imo nostra ad tempora translata continua[tur] tua[e] prioritatis potestas, nec mirum fausta enim, quia diuturna Indigetis Bemedictio a Cultorib9 vinea[e] [Chrid]ti exulare non potest. Optimis illa semper quia Divinis in NN. fruitur iterum quib9 ha[e]serat olim auspicijs. Quammodo benedictionis in Indigete Dextram non invia dum
Читайте також: Іоган Гербіній. Священні київські печери, або підземний Київ
{stor. 161}
in Cælis existentem apprecamur. Ut qua nihil in terris complectitur alti9, hanc anim9 vester in Beatorum visione, per Imaginarios hic contemplando plausus, tandem vere et mere aſsequatur.
Praxis 18. Gratulatoria Patre Poeseos a Grammatico
Voces internæ mentis copulata[e], tibi plurale votoru[m] hodie proponunt verbum NN. nec mirum pluralitas sæpe et si grammaticalis perbelle concludendo singularem Te Ioanicium quia Eximium Eruditione Virum pullulantib9 cona[tur] venerari animis. Excitat Casuales causalesq; ac strepentes Exiguo ingeniorum Zelo plausus. Ac proinde, qui alium sa[e]pe transeunt casus, illi un tuo scientia[e] pectore fortunatiſsime martyrium adinveniunt habitandi modum, omnis etenim Tibi perdevia intra biennium currenti iuga, non sine effundendo cruoris sudore Apollinaria augmenta[tur] Laureâ. Toties per caucaseas difficultatum normas, per flammigeros Ingenij ausus, castallios eruditiſsima[e] Quietis concitas fontes. Quorum grande ego percipiendo murmur exclamo tamdiu vive, qua[m]diu hesperio de Limite surgens nutrix Musaru[m] aurora per matutinam[!] Maria[e] Stellam in splendidiſsimum Æterni solis Te non introducet Hemispheriu[m].
Suavitas 3tia
Continens praxes gratulatorias natalis [Chris]ti
{stor. 161a}
Praxis 1ma Grat. Natalis [Chris]ti Illus[trissi]mo Duci
Niedrogocenna ludzkiey nadder stymie podlegaiąca misternie naturą uformowana Indyska perta, quam septem geminis prodigus ostijs aut Ganges vomit, aut Tagus; Niezłoto płynny Hermus złotym pieniący sie piaskiem ogniorodne w glansie metalla, hic licet multo radiat9 auro; nie Przy Pallady ex cerebro Iovis rodzinach złoty deszcz non grandinans gemmis riguoq; ca[e]lum depluit auro; Lecz de alto wszech mocney strażnicy Ærario, od Gory Anielskiey oderwany naydroższy Kamien [Chris]t9 wręce y serce toczysie Iasnie wielmoznosci waszey NN. Mocną Imenia swego standzę w naypotęzniey symbolizuiąc Istocie e wielowładno konfortando potęcyę nie przełamaną contrarietate fatorum sprawuie, Casib9 hæc nullis, nullis delebilis annis. Et fore Principio pariter fatoq; carentem. Rzucił Tobie Przedwieczny Hyppomenes Niebieskie de currendo stadia prez przedwiecze niezmag[?]aney[!] Atalanty serce, iuz nieiablko Złote [pro]pter captivandam Naturam humanam, [pro]pter defendendam Libertatem, aby na tym wszelka Potencya y siła swoy niezalterowany io Wielmożnym sercu maiestat miała septa annis soliosq; alte subnixa resedit. Toczy sie w Præswitne ochotnego naprzyięcie serca Augustalia Wielmożnosci Waszey infirmandam Rosyskiego Swiata Patrum, seq; fert secum vaga quo migrare iussit egestas bogatego kamienia. Hoyną ręką Achillesa ogrąg cały dzwigaiącego ten swienty a swietny dany Kamien, by nay potęznieysze hostium Inkursyie pomieszał, multa porrectos intendit ruina. Excutit [prae]cipites scopulos atq; ingentis turbine saxi.
{stor. 162}
Naysławnieysze w sprosnosci rebellis animi stratagem[m]ata przekonał; Contundat mores viris et mænia ponat: Nayznacznieysze w dobrze wszyhowanym apparecie wiszące kontraryantow hufce rosproszył, aut etiam multo spoliato milite vincat. Nieprzełamane w Zatwardziałey y nad kawkaz sroższey nienawisci społpogranicznych Partyzantow, y wysokodumne przytłumił fantazye. Proxima tangentes rerum fastigia cælo, tumularet spuszczony kamien [Chris]t9, przez szarłatno purpurny krwią niewinnego serca skropiony sznur Panienstwa iedwasny do Wielmoznego animi centrum, daiąc znać ze Iniuriose et inique powstaiące a Wiatrogonne z Aquilonem tykaiących sie Rosyskiego Nieba nadętoscią Zachodnich Gigantow tym Panienskim szczęsliwie cum Regia Davidis dexteritate, kamieniem iak piorunem porazisz hinc Lapide et missi fulminis igne petes. Ante murale to Dyamentowe tam orthodoxo Nomini quam Gloria[e] tua[e] dane; z Zaktorego to Muru bespiecznie Rossya zwielmoznoscią stanowszy zelaznotrawne czasy, cięzko ołowianewieki krwoą Marsa zaiuszone Lata przedziwnym mądrosci swey krzyzem iak strzałą porazi odpędzi y rosproszy, et treme facta cadent succisæ, pondere secla. Natym kamieniu od nayiasnieyszego poczowszy tronu io[!] Imeniu Petr9 Petra, na opoce Zywey wiary Chrystusie tak przeswietne kawalerstwo konferowane, iako y Oyczyzny naszey przezacne Rosyskiego Ludu koło ufundowane y konfirmowane do so codzień przedziwne Zwyciężstwa rodzi, Tu certis lætis aderis cum Læta triumphum, vox canet et longas visent capitolia pompas.
{stor. 162a}
Nanieporuszony Fundament in Capite kamienia tego kapitolium zołozone wielmoznosci twoiey do sławnieyszych y dziwnieyszych niesmiertelnego Imenia trophæa wprowadzac będzie; Te ducet omnis honor nexæ Cæsare lavr9. Daiąc znac ze primatum mądra wprowidencyi dziełnosć spraeiedliwa in recte sentiendo sententia nieslychana w Panskiey Iurisdictiey humnieyszego stanu Ludziey clementia szczero prawdziwa hu Rossyey miłosć zako polerowne Złoto natym [Chris]tusa kamieniu nowodzis od gory oderwanym wypolorowane prodiosum niesmiertelney slawy [prae]tium zabieraią, invitant [prae]tijs animos et [prae]mia ponunt. Owo zgoła słusznie z gory Syonshopanienskiey w progi wielowładney potencyey spuszczony, gdyz może in antris Camporum tuZłaiącegosie[!] latiorum, lwa swedskiego zawalić y zatarasować. Saxa trabesq; super totosq; involvite montes. A tak lubo Leo ruget, y to iako Cygn9 cantator funeris ipse sui przed smiercią occinet tristes nænias, iednak nullum incutiet terrorem. Nieustraszone bowiem Rossyey serce dominante Lapide [Chris]to et moderante potentiſsimi Ducis nostri dexteritatem. Doskonałe nieraz nazlanych krwią nieprzyiacielską kamienistych Marsa boiowiskach stante et iacente adamante verbo æterno in cunis, otrzymywane Lawry, ktore non sterilescere chwała Bogu lecz co raz większe crescere poczynaią Czyniąc szczęsliwe omen ze y kamienie palmy rodzą gdy nieprzyiacielom szkodzą. Zkotrym to dzisia kamieniem ad Loram wielmoznosci waszey stanowszy zycze aby wiekopomne Lata tym Chrystusa kamieniem horroborowane
{stor. 163}
ustawicz nie iak Zdawidem zwycięzstwa odbieraty.
Praxis 2da natalis [Chris]ti
Niepracowitym czuynego starania usiłowaniem non quod omnia conando docilis solertia vincit, ani sztuczną malaskiey Invencyey Industryą, non pingere quod tant9 Pictor meditatur Apelles. Niewz był wyharowaną nieustanney chęci rewolucyą non quod multiplices animo volvebat saucia curas, lecz dobrotliwą Przedwieki Obraz Hypostaseos wynikaiący fa[e]t9 ab æterno genit9 sine matre Pare[n]te fili9 æterno proles a[e]queva Parenti. Drugi raz wczasiech przedziwną Boga ręko przez mistyczne ymisterne Ducha S. adumbrowanie niepokalaną niewinnego serca Panienskiego Krwią, niby rubryką wykonterfektowany tota Veneranda amorum cordialium collectio NN. przynosi. Niema tu miescz dawnoscią starozytnosci zalecony. Parrhasi9 ktory naciękoiedwabnym wytkanym płotnie delikatnym rozlicznych koloryzacyi pędzlem od malowawszy iagody, y nierozumne Ptaszyny do zlecenia nan powabił gdyz dzisia ogniotrawne a wysokolotne bo samego Empiru Orłowie obaczywszyszy Obraz Hypostaseos Patris krwią Panienską na ziemi rumienieiący sie wzlecieli intonuiąc in terris pax, ferrea Belligeri compescunt Limina Iani. Et pacem hanc æterno fa[e]dere iungunt. Niema Mieysca Znacznieysze ciekawego w Imainacyach rozumu konterfektuiący huszta Zeuxes ktoren to nieptactwo lecz wiekuistym bonum et
Читайте також: Йоахим Пасторій. Війна скіфсько-козацька або Про змову татарів, козаків і простолюду руського проти Польського королівства (...) 1652 р.
{stor. 163a}
malum noscendi rozumem ubeatifikowaną kreaturą Tarrhaziusza malowaną zwiodszy zasłoną sobie primam intra maximos conciliavit gloriam. Gdyż ciem albo zasłona starozelaznego przez Moyzesca Prezentowanego Prawa nadwoie łaskawym Bostwa wyrokiem rozłączona gratiarum plenam wtymze żywy[m?][!] Chrystusa Hieroglificznym obrazie pokazała realitatem, Redditur agricolis gratia cælitib9. Niemoże dzisia y namoment stanąć wielki Alexander ktoren to mistemą Apellesa ręką Regiam suam – chciał malowac Fizym gdyz Kroł krolowy monarcha swiata dosć cudney y niepoiętey niegdys twarzy iuz nie nagorach syonskich dymem y ogniem pałaiących nie nadnieżwycięzonemi Izraela woyskami w ognistym albo obłoczystym słupie niewzielenieiących sie ogniorodnych krzakach. Lecz dawno Patrib9 poządany obraz na purpurnililiowym Panienstwa sercu wyrażony pokazuiąc wzywa WMP. N. Tende modo atq; hinc Te Regina[e] adlimina perfer, Tende modo et quâ te ducit via Maria dirige gressu[m]. Tegoć powiekopomnych Latach sprzyiam. Dixi.
Praxis 3tia In eadem ma[teri]â
Gosć z nieba Bog z chlebem domistyczney serca Rezydencyey spieszy. Niezgołemi rękoma do ogołoconey primâ innocentia[e] stolâ natury Ludzkiey ingress swoy sprawnie, kiedy sam chlebem Anielskim będąc Zycie y serce NN. umacniaiąc Uwesela. Darmo tu chelpliwa
{stor. 164}
Bogini Ceres z momentalną Zyznych lat krescencyą chełpić sie ma, kiedy przed wieczny chłeb to w manne to w słodkie niegdys zamieniaiąc sie oroszone Ambrozye, teraz ogniem Ducha S. w Panienskim wypielęgowany sercu in mysticam Kamiennego żłobu sam sże konferuie NN. mensam, qui manducat carnem meam et bibit sanguinem meum vivet in a[e]ternum. Więkoze tu ywspanialsze niz w Kanie Galileyskiey gody widziemy kiedy nie wodę w winą ad exhilarandum cor lecz Bog stawzszy sie człowiekiem eundem hominem humaniter gdyz dosć po krolewsku traktuie poniewaz nie wperle krolewstwo. Lecz we własney istocie sam sie ofiaruiąc niepochibne regnandi w niebi NN. kondonuie dziedzictwo. Prawda zgłodniała była po Rayskich niewinnego między roskoszenemi drzewami bankietowania stołach. Ludzka natura, a dotego nieznosną gwałtownym gniewu Boskiego upałem y dekretem ządzą zdięta, tak dalece zmorzona, ze wprodi sie iey obrocic przyszło, az dzisia pristinum vigorem pohrzepieniasże mandatem upewniona Boskim inebriabun[tur] ab ubertate domus et torrente dulcedinis implebuntur. Na pełniażąc oraz niebieskim Dusze kanarem. Rozgniewany podczas inter regnum pogłowie y po krolowey hiedy po niewinnosci Bog krol surowy kaptur iudicandi gdyż na głowe Caput gentis humanæ Protoparentem osądziwszy, dzis pomalkon kontecach y surowych gniewach dla przeprosin stoł wystawnie na chleb weselny do Domu chleba zaprasza mowiąc venite ad me, przyciągnowszy fascijs amoris y NN. bogato traktuie. Nazalobny niegdys krolewiczowie
{stor. 164a}
pierwszego krola naszego Adama Set y Afet iak zaprosili byli, tak nie kosztowną przed załobnym chlebem ieszcze nadszcze wężową we Lzach tegoz krola rosprawioną Teryaką poczęstowaną, ze potruci zostawszy my wszyscy y az dzisia wyrzuciwszy iadowitosć medycinalnym Aniołow chlebem ozywieni, ktore ne NN. z kapłanskich nieraz przymuiąc rąk cieszyłes sie tym nieprostego to rolnika Adama na witr prosty rzucane[!] Ziarno, albo krwawym potem oblany chleb, lecz subtelnym y koztałtnym Ducha S. nadchnieniem y wionieniem wyrobiony misticznie w promieniach Virginea[e] clarit[a]tis et purit[a]tis per fidem dzisia NN. oddany. Zazywayże więc swiego bo co tylko zognia Ducha swiętego wyrobionego wpoznosć Wiekogo chleba iak naydluzey zycze.
Читайте також: Папери Красносельських (ХVІ–ХІХ ст.) з колекції історичних установ ВУАН
Praxis 4ta In eadem materiâ
Hodie tandem non Albanis ast in Marianis montib9 pretiosis pluisse Lapidib9 universo nuntiatum orbi NN. Ruit certo vestrum in amplexum non sine munerib9 Cælum eiusdemq; Auctor, cum de admiranda et tremendâ supremis Chierarchijs Triade Triangularis p[er]rubentem virginea[e] purpura[e] auroram decidens Lapis, augusto cordis vestri portenditur Domicilis. Thaumaturgus hic non im Memphiticas gloria[e] Pyramides aut nobiles posterit[a]tis in obeliscos, sed in omne adomantinea[e] [prae]sidium Fortuna[e], ac in Divina[e] gratia[e] subsidium tibi cessur9. Maxima certo infiniti valoris documenta cum non eggregi9 q[ui]dam extra Romam