Alexander de Walther. De Mechanismo Implicationis Pilorum in Plica Polonica. P. 5

Написана 1845 р. праця є представником останнього етапу користування латинською мовою, як комунікативною. Дисертація професора кафедри фізіологічної анатомії та мікроскопії Київського Університету Олександра Вальтера була присвячена ковтуну - хворобі, яка стала предметом зацікавлення десятків європейських учених XVI-XIX ст. Водночас сам автор доклав всіх зусиль, щоб поставити крапку у дослідженнях. На відміну від своїх попередників, О. Вальтер дуже близько підійшов до розв’язання цієї медичної проблеми. На завершення роботи професор зазначив, що бажає, аби його наступники, живучи і працюючи в місцевості, де поширений ковтун, змогли довести або спростувати його теорію

Попередню частину читайте за посиланням

lineae quamvis subtiles, tamen facile et aperte dignosci poterant. Simul globuli illi aquae instar pellucidi erant, et magna lucis refrangendae facultate excellebant. Eorum media diametros aequabat 0,0015 partem lineae (Viennensis). Jam in minimis globulis animadvertebam punctum, et in centro corpusculorum mediae magnitudinis adspiciebatur alterum corpusculum in majoris pariete inclusum, sed paullulum super eum prominens, Si forte ejus modi globulus in aqua sub microscopio convertebatur, optime licebat cognoscere eum ex duabus vesiculis, quarum altera alteram includebat, consistere. Totum fasciculum crinium perlustranti apparebant formae magis evolutae saepius circa bases, formae minus evolutae saepius circa a pices crinium. Forma exterioris vesiculae oblongo rotunda, vel potius prorsus rotunda erat, sed forma exterioris vesiculae difficilius definiri poterat. Utraque visicula prorsus pellucida erat, aquae purissimae similis, globuli mediae magnitudinis et minimi in guttam aquae imissi partium molecularum intar se movebant, sed admixta aquae solutione mercurii muriatici corrosivi, motus iste sisti videbatur. Ejusdem remedii vi corpuscula illa paullulum contrahi videbantur, qua contractione sine dubio etiam eorum pelluciditas et refrangendae lucis facultas minuebatur. Nunquam videre licebat, dum globuli illi movebantur, vesiculas istas, quamvis sufficiens aquae copia adesset, quasi materia quadam viscosa conjunctas inter se conglutinari, omni vero aquae copia exsiccata, in cumulos minutissimos congregabantur, et ad pilos sese adplicabant, unde iis, saltem in aquam immissis vim agglutinandi et conjungendi tribuere non possumus.

Читайте також: Сикст Еразм. Про теплики у селі Шклі

Jtaque existimandum videtur, materiam illam esse aut adiposam, cui quidem sententiae id repugnat quod in aethere calido minime mutabantur, aut praeter globulos ad esse etiam materiam viscosam, quod, licet ob innumeram copiam corpusculorum vix credendum sit, tamen neque negari, neque affirmari potest aut denique, ipsum contentum versicularum esse materiam conglutinantem. Ex tribus hisce opinionibus, maxime mihi placet media, nam innumerae illae particulue minutissimae seu globuli licet materiam viscosam non contineant, tamen vel ob copiam suam, quasi glutine capillos obducant necesse est. Omni aqua exsiccata, corpuscula illa et ipsa sicca facta, fere non animadvertebantur, et quamquam corpusculis etiam in vetere praeparato observatis prorsus similia tamen multo iis erant facilios eruenda et dignoscenda. Id quod minora corpuscula in minoribus inclusa sunt, certissimum documentum praebet, particulas illas crescere et omnino organica natura praeditas esse. Haud raro in singulis exterioribus vesiculis binae vel ternae minores inclusae erant. Tum vero externa vesicula semper ovalem et pro numero inclusorum nucleorum extensam formam praebebat, simul binae vel ternae vesiculae interiores occupabant longiorem ellipseos axin. Infra monstrabitur, vesiculas binas vel ternas illas minores in singulis majoribus inclusas non ut ab initio mihi visum sit, statim in singulis vesicis majoribus nasci, sed potius, quod repetita observatio docuit, alteras alteris adhaerere et dein confluere. Ejus magnitudinis vesiculae nunquam se movebant, (cf. Mullers Arhiv 1844 Heft IV) nunquam formabant fila et ramos in modum fungorum in fermentatione ortorum, a quibus praeterea et magnitudine et splendore differebant. Fila quae conspiciebantur in talibus praeparatis, (nam omnia quae surpa memoravi elemeta ut squamulae epidermidis, materia flava amorpha, fila diversarum telarum, etiam in his praeparatis aderant) Nunquam mihi contigit comprimendo vesiculas conterere fortasse ob earum exiguitatem, nunquam in nucleo secundario tertiaruim in modum cellularum inclusum vidi, quamquam hanc formam hucusque in septem exemplaribus observavi. Similia corpuscula etiam in siccis praeparatis invenisse mihi videbar, sed copia eorum ibi multo erat imminuta, quod humectationi horum praeparatorum ope soluti sublimati corrosivi et vetustati exemplarium adscribebam. Quum jam disquisitiones modo expositas finiissem, accidit ut breviter commemoratum legerem, Dm. Guensburgium Wratislaviensem cum Academia Parisiensi, quod primus cryptogamam, mycodermati a cl. Gruby in tinea capitis invento, simillimam in plica observaverit. Sed adnotatio illa brevior erat, quam ex qua studia a Guensburgio facta satis clare cognoscere possem, quare, nam diaria Comptes rendus tam temporis nondum Kioviae erant, obiter tantum negabam inesse in plica cryptogamam filiformem (hyphomycetem), quia Mycoderma, Guensburgius cryptogamas a se in plicis inventa comparavit, huic ordini vegetabilium adscribitur.