GEMMA ANNULI
Seu Regalis Affinitas illustrissimi Domini D. Ioannis Wielopolski, Procancellarii Regni Gubernatoris, Cracoviensis etc, etc.
Per Illustrissimi Coniungem Mariannam Marchionissam Darquiam reginalis maiestatis sororem contracta.
Et a Collegio Leopoliensi Societatis Jesu.
1678.
I, quadrupes, qua ducit Honos praegressus Equestres
Non humili nexu Patritiasque Domos.
Regia iam pulsas generosis Atria votis:
Inque thoros Domino Regia vincta Soror.
Si, fortasse gradum, Sonipes, post feceris unum,
Iuvenient thalamos vix tibi Regna pares.
Читайте також: Етикетна література України латинською мовою: пам’ятки та пізніша рецепція явища
In Gentilitium Insigne Illustrissimae Marchionissae
Purior argento triplex hinc fluctuat Unda
Et teretem cingunt Lilia terna globum: 10
Hinc subit auriferi fabricator Masleus aeui,
Regalesq; terunt cum Cruce Stemma Ferae.
Vix superest, quod terra ferat; cum principe Sponsa
Sic, Sponsus totum, quod capit Orbis, habes.
* * * *
Ite in pulchra animorum foedera
Pares maximis.
Fortunatissimis maiores NeoSponsi,
Arbitra tantorum foederum est Sarmatica Maiestas!
Nusquam augustius in huismodi nexus itur,
Quam Paranympha Maiestate! 20
Quod si felix Connubium, quod Regali Calculo coprobatur
Quid cum idem votis etiam Augustae Domus coaluit!
Adeo Tibi, vir Illustrissime,
Rara, felicitas Regni Annulo subarrbatur!
Pronubo hic praelusit Annulo,
Cumquo te regalis affinitas coronat
Haec Gemma est huis Annuli!
Nempe tam Gemma, quam Affinitas tanta, unio est.
Eximium id Fortunae pignus,
Quo Patritiae Anime, Regum Prosapiae innectuntur! 30
Hoc plane est:
Thorum prope Thronum desidere,
Et Connubialibus Sacris a Regum atriis intendere Maiestatem!
Ubi sic ineuntur coniugia,
Non tam Faemina nubit, quam Regum Fortuna!
Honores tibi quidem despondit Genus,
Despondent et Merita
Quibis Poloniam late imples,
Et Fama posthuma silentia euadis;
Sed Honor in Auge est, 40
Cum in Affinem Regnantibus evasit!
Nec enim tu aliunde petis Connubia,
Quam unde Reges,
A Deoque Patricia Consors, Regis Sanguis est,
Sic dum de thori viaque Socia cum regibus dertas,
Ex eadem Arbore Consanguinitatis
Lauream metis!
Nempe summis foederantur Maximi!
Videret id Cyneas ille
Etiam Poloniae 50
Non Romae dumtaxat Senatum
Paene Consessum Regum diceret!
Non enim tenues Animas Senaculum hoc gerit,
Quod per Connubia in Regnatrices Familias cooptatur.
E tuae id Maiestatis voto accidit
Auguste rex
Tuoque Poloniae Augusta
Non alibi Celsissmae sorori torum destinas.
Quam ubi occupas regnum
Ioanni Tertio. 60
Regum Phoenici nupta.
Eidem Nomini pluribus quam tribus Gratys aucto.
Sanguinem cognatum te voves:
Non minus felicem rata,
Quod ibi nubat.
Ubi sponsi suffragio creant Principem et reantur!
Grandescunt Sponsalia,
Qua non tam Quirites illigant.
Quam Reges!
Immo ne non grandia sint, 70
Tu, efficis, Princeps Serenissima,
Quae novae Nuptae Regium Sanguinem miscuisti.
Tanti aestimas Coronam Proceram,
Quibus tantae Affinitatis decus non invides!
Euendem Sanguinem primis. Quiritum Aulis despondes,
Quem regiae Polonarum:
Ceu nihil honoris illi decerpat
Minor Purpura, post Regalem:
Immo, ceu perinde sit Polono Senatori nubere,
Si non conceditur Regi. 80
Nec enim iacet in imo dignitas,
Quae non uno iam exemplo in Thronum assumitur.
Et Wielopolsciae Stirpi
Manet suus ex antiquo honos
Et publica felix,
Nec privata minus:
In Curia Summos Patriae Cuies,
Intriumphali Martis acie
Pridem Summos Heroas Orbi exhibens:
Verbo 90
Pace, belloque: domi forisq; inclytus.
Non unum iam Gloriae Circum
Tuae Gentis Avitus decurrit Quadrupes
Romae Veteris, triumphante quadriga potior:
Nec meta laudum illi conceditur,
In quarum curriculo proceditur semper
Plus ultra,
Et ex voto Caroli Quinti,
Plus citra.
Parentem Illustrissimum 100
Aureis olim saeculis et productione avo dignum
Palatinae Craci Curules,
Altius humana maior moderatio extulit?
Sed nec filium ima tenent,
Cui praeter Craci Veteris gubernacula
Proenobilis gemma obtigit
Cum Annulo Regni Signatore
Non ergo Regnatricem Prosapiam parcus luminum subintras,
Qui Origine in Magnorum ortus influis,
Et quaesita luce beatius micas. 110
Is per longam Maiorum seriem in summa
Et tu ipse tibi sufficis,
Non ignarus:
Quam egena laudum sit Propago,
Quae domestica quidem Avorum iactitat,
Sed non sua.
Et haec quidem
Sponsalitio Annulo suffecerint ad nitorem,
Sunt tamen praesto alia,
Quae secum, tua infert Lavinia. 120
Praeter dotale Genus,
Rarius alibi nubit Virtus!
Forma et Gaza
Dos maxima censetur:
Immo alibiplerumque
Dos sunt Uxoria Lites.
Quasit vel Livias quis optet,
Si tam mira agitent,
Vel Helenas,
Si Troiam in bella non uno trahenda decennio incendant, 130
Aut fucostantium et calamistrum
In subsidia formae folii citent.
Aliam tibi, Procerum Spectatissime,
Sors et Aula Principis obiiciunt.
In qua externae Originis cognatus splendor
Cum Summas animi dotibus de culmine contendit;
Et utrique palmam conscius offert orbis.
Absit etiam Maiestatis Lechicae affinitas,
(Et si sola haec reliquis antestat)
Augustus insuper Marchionum Galliae Sanguis est. 140
Pulchra haec Parenti tanto gloria
Sed non sola:
Ferro eandem gloriam aluit,
Summo armorum imperio, ibidem,
Armis felicibus ubique bellorum clarus.
Nam parum est magnis Heroibus
Oleas domi innectere;
Nisi hosti alibi taxum parentalem plantent,
Sibi palmas laurusve.
Mitto Avum, 150
A quo antiquius, trahitur decus
A Fratre etiam deriuatum;
Quem honorarius Scipio apud Christianum Regem extulit
Britanniae, Berrique Provinciarum
Non molle regimen luce auxit:
(Etsi plerisque fasces mentem auferunt,
Non lucem auctus parant)
Cum Nepte Pedemontani Pro Regis
Inita Consortia consecrarunt;
Per quae in alienam gloriam 160
Fortuna patriam coniunge ad scitos inferit:
Augusta sane domus,
Quae tantos Heroas parit,
Nec impares Heroinas;
Quas vel in sceptri consortium Regna adlegant,
Vel principes familiae
In natiuae lucis auctaria.
Ducit hanc secum luminum pompam
Illustrissima Neosponsa,
Quae cognatos fulgores 170
Tuis, Heros illustrissime, per aeternos nexus sociat
Cuidam occinit Stiliconis Poëta
Regnum poteras ex ore mereri:
Ita forma etiam regno addicit
Et vultus nullam naturae iniuriam passus.
Maius tamen est,
Si non tam sceptra capiat,
Quam nova etiam Regna invehat cum oris gratia
Peregre quaesita coniunx;
Aut foliis cognata serenitate 180
Familiae Regnum te adsciscat.
Tuum vero id decus est,
Heros illustrissime,
Ad eam Gentem, tuam refers originem,
Quam Polonia toties coronat.
Coronavit in Henrico Valesio.
Adoravit in Ludovica:
Adorat hodie in Maria Casimira
Id est (ne quid, de Tuis demam Titulis)
Ter Augusta Tua Sorore. 190
Parum nihilo minus est,
Regiae Serenitati Tecum aeterno foedere illigari,
Regnis etiam sociamur,
Et Regna externa simul in Regnum transferimus,
Ex uno duplex;
Imo pro Gentium Coronatorum numero multiplex:
Ita ut per Connubiorum iura
Polonia non unum sit Regnum,
Sed paene Omnia!
Felix omnino 200
Animorum Regnorum que unio,
Quam sanctior nexus firmat.
Deos Iupiter catena aurea;
Nos Regna Regumque torque tenemus.
Hoc vinculo ceu aurea torque tenemus.
Non erravit igitur Fortuna
Dum Par praenobile iugi foedere adstrinxit
Alibi caeca est;
Hic nimium oculata
Utrinque Magneticum quiddam inest: 210
Quod vi praedulci trahat:
At, ut quaedam cum Magnete rebus inest sympatia
Sic animi pares,
Et partium non dispar fortuna;
Ceu annulus innexus annulo
Trahit non imparem, et facile cohaeret:
Quis vero
Tam nobili Pompae par plausus obtingat;
Dum inter sacra verbi incorporati Fercula,
Inter Divium Theophoriae Epos, 220
Paene Regalis Hymen insonat.
Magnificum id profecto,
Quod, – cum Divina Ceres fora perambulat,
Tanti Connubii faustitas consecretur.
Communis hic illi,
Deoque triumphos in urbe agenti dies,
Qui sacro choreumate ad tripudia proludit
Adeo
Inter Basilica haec Epithalamia
Non sufficit terris ex usu plaudere, 230
Coelum etiam
Et pompa Sacratior applaudit:
Nam quaedam non sat terreno more: prosequi
Nisi divinis plausibus pulcherrime misceantur
Ergo
Auge Coelitem pompam ter illustri Hymenaeo
Par praecellentissimum
Age deinceps Beatos Dies,
Soles exige,
Quos nec prospera praefestino exitu 240
Nec tragico laeta corrumpant.
Qui ex te nascentur Posteri
Illo sese felices memorent,
Quod de suo magni
De tuo degnet Maximi,
Iidem
Haustam a te sic diu orbi proserant,
Ut tuo pariter ac Polono Nomini.
Nouam in Magnis Nepotibus gloriam propagent.
Illuc Maiestatis Lechicae Vota 250
Illuc procerum,
Illuc Omnium,
Quos consertim circumsuos vides
Omnia feruntur.
Nec irrita haec sinet tuus,
Quo felicium series ad nutum circumagitur,
Ingens ubique Animus,
Et agendi e Magnarum Mentium Legibus solertia.
Postremo,
Quia Regum Sanguini foederatur nexus, 260
Quem solenni, Patriae Urbique Plausu
Dies hic beatus percoluit:
Illud in Votorum Coronidem adiectum Volumus;
Quibis in votorum Coronidem adiectum Volumus,
Quibis dies idem ubertim affluit,
Ut Vos,
Fellicissimi NeoSponsi,
Si non aliquando par,
Certe proxima, Regiae fortuna,
Seris, aut citis passibus 270
(Nam cui fortunae fidas
Potuisue inhies
Lentae an properae, problema est)
Inter promiscuam bonorum seriem Comitetur.
Переклад тут